Gaur 11 urte aurkeztu zuten Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskara

Henrike Knorr, Gorrotxategi, Eliseo Gil 2006-6-152006-6-15ean Gasteizen (gaur 11 urte) Henrike Knorr, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek, bermatu zuten Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskara zaharra.

Berria 2006-6-16.

2006-6-15ean Henrike Knorrek, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek prentsaurrekoa eman zuten Gasteizen bermatzeko Iruña Veleiako 1.700 urteko euskara.

Ordurako txostenetan Iruña-Veleiako euskara bermatzen zuten Idoia Filloyk, Pilar Cipresek eta Santos Yanguasek.

Ondorengo egunetan Lakarrak, Urgell, Pruden Gartziak… babestu zuten ere Iruña-Veleiako euskara.

Gero, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue… Sos Iruña Veleia Txostenak.

Azken 11 urteetan aditu askok bermatu dute Iruña Veleiako euskara.

Gutxi batzuk faltsutzat salatu dute.

Henrike Knorr, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek duela 11 urte bermatu zuten Iruña-Veleiako euskara

Henrike Knorr, Gorrotxategi, Eliseo Gil 2006-6-15Henrike Knorr, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek duela 11 urte, bermatu zuten Iruña-Veleiako 1.700 urteko euskara zaharra.

Berria 2006-6-16.

2006-6-15ean Henrike Knorrek, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek prentsaurrekoa eman zuten Gasteizen bermatzeko Iruña Veleiako 1.700 urteko euskara.

Ordurako txostenetan Iruña-Veleiako euskara bermatzen zuten Idoia Filloyk, Pilar Cipresek eta Santos Yanguasek.

Ondorengo egunetan Lakarrak, Urgell, Pruden Gartziak… babestu zuten ere Iruña-Veleiako euskara.

Gero, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue… Sos Iruña Veleia Txostenak.

Azken 11 urteetan aditu askok bermatu dute Iruña Veleiako euskara.

Gutxi batzuk faltsutzat salatu dute.

Duela 10 urte Henrike Knorrek, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek bermatu zuten Iruña Veleiako 1700 urteko euskara

Veleia 2006-6-15 Knorr Gil Gorrotxategi2006-6-15ean Henrike Knorrek, Gorrotxategik eta Eliseo Gilek prentsaurrekoa eman zuten Gasteizen bermatzeko Iruña Veleiako 1.700 urteko euskara.

Ordurako txostenetan bermatzen zuten Idoia Filloyk, Pilar Cipresek eta Santos Yanguasek.

Ondorengo egunetan Lakarrak, Urgell, Pruden Gartziak…

Gero, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue… Sos Iruña Veleia Txostenak.

Azken 10 urtetan aditu askok bermatu dute Iruña Veleiako euskara.

Gutxi batzuk faltsutzat salatu dute.

Iruña Veleia duela 10 urte

veleia-2006-6-15Duela 10 urte, 2006-6-15ean Gorrotxategik, Henrike Knorr-ek eta Eliseo Gilek (Santos Yanguas eta Pilar Cipresek txostenetan ere) bermatu zuten Iruña Veleiako 1.700 urteko euskara zaharra.

Beste askok ere (Lakarra, Urgell, Pruden Gartzia…) bermatu zuten Iruña Veleiako euskara zaharra.  Orain beste batzuk defendatzen dute, Idoia Filloy, Eliseo Gil,  JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue… Sos Iruña Veleia Txostenak.

Guztiak tronpatu ziren?

Berria 2006-5-15 / Gara 2006-5-16

III. eta VI. mendeen artean kokatu dituzte Iruña-Veleian aurkitutako euskarazko hitzak

Arabako Iruña-Veleiako aztarnategian egindako aurkikuntzak benetakoak direla esan dute Henrike Knorr euskaltzainak eta Joakin Gorrotxategi filologoak. Beraiekin batera Eliseo Gil indusketetako zuzendaria izan da gaur Gasteizen egin duten agerraldian. Erlijioarekin lotutako hitzak ezezik egunerokoak agertzen dira, eta horien artean esaldiak ere badaude. “Hemen hitz multzo bat dugu, eta eguneroko hitzak dira. Horrek esan nahi du idatzi egiten zela V. mendean, VI. mendean, edo lehenago”, Gorrotxategik esan duenez.

2006-06-15 / Berria
  • Urdin isar, zuri urdin gori, edan ian lo, jaun, geure ata zutan, iesus, ioshe ata ta mirian ama. Hitz horiek irakur daitezke Arabako Iruña-Veleiako aztarnategian, Henrike Knorrek eta Joakin Gorrotxategik aipatu dutenez, eta lehen hipotesien arabera, III. eta VI. mendeen artekoak dira hitzok eta esaldiok. Egunerokoak eta esaldietan egituratuak egoteak gainera garrantzia eransten dio aurkikuntzari.
  • “Pentsatzen genuen euskaldunak idatzietatik aparte geundela, eta ja ez gaude horren aparte. Hizkuntza askotan ez da ezer idatzi. Hemen dugu guk hitz multzo bat, eta eguneroko hitzak dira. Akitaniako aurkikuntzak zaharragoak dira, baina euskararen gainean eraikitako izen propioak dira. Hori da orain arte genekiena, baina hau besterik da. Batzuk solte baina beste batzuk perpausetan”, dio Gorrotxategik.
  • Joan den maiatzaren 7an aurkikuntzei buruz hitz egin eta Gorrotxategik aitortu duenez ez zuen ondo lo egin hurrengo egunetan, “ia 500, 600 urte aurreratzen baita gure kronologia”.
  • Dena den, zuhurtziaz jokatu behar dela esan dute filologoek. Komunikabideetan izan diren filtrazioekin ez daude gustura, izan ere, horiek ez baitute ikerketa oztopatu besterik egiten. Arkeologoek, historialariek, hizkuntzalariek eta zientzilariek oraindik lan asko dute egiteko; zein mendetakoak diren zehazteko, haien testuingurua ezagutzeko, eta esan dutenez, lan horiek guztiak amaitu bitartean ez dute aurkikuntzei buruz hitz egingo, urrira edo azarora arte.

Iruña Veleiako euskara zaharra bermatu dute: Henrike Knorr, Gorrotxategi, Lakarra, Urgell, Pruden Gartzia, Pilar Cipres, Santos Yanguas, Zoilo Calleja, Idoia Filloy, Eliseo Gil, Ruben Cerdan, JM Elexpuru, Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue, Antonio Arnaiz…

15910 Iruña VeleiaIruña Veleiako euskara zaharra bermatu dute:

Henrike Knorr,

Joakin Gorrotxategik 2006-6-15ean bermatu zuen Iruña veleiako euskara zaharra Henrike Knorr eta Eliseo Gilekin batera hedabideen aurrean.

Joseba Lakarra, El Pais 2006-6-18: “Batera zein bestera, aztarnen agerpen hutsak indartu ditzake euskarari buruzko ikasketak, komunitate zientifikoak orain arte gutxietsiak. Ildo horretan Linguistika Indoeuroparreko katedradunak (Gorrotxategi) esan duenez, “nik neuk eta beste askok uste genuen euskaraz egiten zela Veleian garai horretan”. Iritzi bertsua agertu du Joseba Lakarra EHUko Filologia, Geografia eta Historia Fakultateko dekanoak. “Oso pozgarria da halako froga garbiak agertzea, baina kontrakoa mantendu izan dutenek beraiek lehen eta orain ikusi beharko dute zer zuten hori defendatzeko, eta nik neuk behintzat ez dut uste bazenik kontrako ebidentziarik”.

Blanca Urgell 2006: Blanca Urgell cree que el valor de estos dos últimos descubrimientos es
sociolingüístico, más que filológico. «Teníamos la impresión de que la
culturización, en sentido estricto, significaba olvidar el euskera. Así ha
sido, hasta Larramendi, en Hegoalde. Cada vez que los vascos sentían
la necesidad de escribir, como aprendían a escribir en castellano, pues
escribían en esa lengua. Esa ha sido una teoría, y si retrocedíamos en el
tiempo, la aplicábamos de la misma manera. Y ahora hemos visto que
esa teoría podría tener lagunas. Que el euskera podía tener un nivel más
culto. Que los vascos, en un momento dado, también sintieron la
necesidad de plasmar por escrito las cuestiones vascas, de cara a la
enseñanza, para expresarse…».

Pruden Gartzia 2006-6-10ean Filoblogian: …”Bukatzeko, ohar pertsonalago bat. Utikan zenizoak! Bada tamala zerbait interesgarri aurkitzen den bakoitzean kristo guztia “zuhurtzia” gora eta behera aritzea, eta bazter guztietan trikimailuak eta engainuak besterik ez ikustea. Sakoneko arrazoia hauxe da: euskara susmopean dago, beti susmopean. Noiz entzun behar diogu Gobernuko eledunari esaten ororen buru POZTU egiten dela? (eta, ondoren, gainera ditzala nahi dituen ohar zuhur guztiak…).”

Pilar Cipres, Santos Yanguas: bermatu zuten 2007ko maiatzean Iruña Veleiako Idoia Filloy eta Eliseo Gil arkeologoen txosten arkeologikoaren eranskina (159-165 o.).

Zoilo Calleja: bermatu zuen 2006-11-26 ikerketa batzordearen komunikatua.

Idoia Filloy, Eliseo Gil, Iruña Veleiako txosten arkeologikoak (Sos iruña Veleia txostenak).

Ruben Cerdan, txostenak CNRS analisiak.

JM Elexpuru, liburua, Iruña Veleiako euskarazko grafitoak, hitzaldiak eta bloga.

Sos Iruña Veleia (txostenak): Hector Iglesias, Txillardegi, Orpustan, Luis Mari Mujika, Emilio Ilarregi, Carmen Fernandez, Angel Morillo, Edward Harris, Antonio Rodriguez Colmenero, Ulrike Fritz, Luis Silgo, Koenraad Van den Driessche, Mikel Albisu, Joaquín Baxarías, Roslyn M Frank, Miguel Thomson, Alicia Satue, Antonio Arnaiz… (zerrenda osatu gabe, laster loturekin).

Babestu ondoren hauetako batzuk salatu dute… ematen du oso arrunta izan dela Iruña Veleiako euskara zaharra onartzea.

13 txosten aurkeztu dituzte Gasteizen

http://www.elcorreodigital.com/alava/20091030/mas-actualidad/sociedad/eliseo-presenta-informes-varios-200910301228.html

Prentsaurrea Gasteizen Eliseo Gil, Idoia Filloy, Juan Martin Elexpuru eta Koenraad Van den Driessche, 13 txosten aurkeztu dituzte grafitien egiazkoaren aldekoak berriena, Hector Iglesias filologoarena. Aurkako frogarik ez dagoela eta batzordekoen iritzien aurka beste hainbat adituen iritziak daudela. Sos-Veleiak eskatzen duen bezala bada garaia eztabaida zientifikoa hasteko eta frogetara pasatzeko, analisi berriak eta kontrolatutako indusketak edo zundaketak.

Txostenak:

1.- Edward Cecil Harris Dr., arkeologoa, Bermuda Maritime Museum-eko Zuzendaria. Valoración arqueológica de Iruña-Veleia. Txosten honek garrantzi berezia du Harrisen arkeologia metodo ospetsua delako arkeologia modernoaren eredu arkeologikoa. Aztarnategian egindako aplikazioa guztiz zuzena izan dela azpimarratzen du.

2- Antonio Rodríguez Colmenero Dr; Arkeologoa eta epigrafista, Antzinateko Historiako Katedratikoa Santiago de Compostelako Unibertsitatean. Iruña-Veleia. Sobre algunos grafitos singulares aparecidos en las excavaciones arqueológicas de la ciudad romana. Un parecer. Izen handiko ikertzailea, epigrafia aldetik aztertu ditu piezak eta ontzat jo ditu.

3- Ulrike Fritz Dr.; hizkuntzalaria eta egiptologoa, Tübingen-go Unibertsitatea (Alemania). Informe sobre los ostraka con jeroglíficos egipcios y nombres egipcios escritos en latín de Iuña-Veleia. Egiptologian prestigio handiko taldea duen unibertsitateko irakasle honek hieroglifikoak eta izen (Nefertiti, Ramses, Hermopolis…) egiptoarrak aztertu ditu eta ez die ezinezkotasunik ikusten.

4- Koenraad Van den Driessche, Geologian Doktorea. El problema de la falsedad/autenticidad de los ostracones de Iruña-Veleia: evidencias físicas. Beasainen bizi den Geokimika doktore belgikarrak (Ganteko Unibertsitateko irakaslea izandakoa da) alderdi fisikotik aztertu ditu piezak eta zantzu ugari aurkitu du benetakotasunaren alde.

5- Joaquín Baxarías Tibau Dr., mediku paleopatologoa, Associació catalano-balear de paleopatología eta Fundació académica de ciences médiques i de la salut de Catalunya y Balears-eko kidea. Informe preliminar de los restos óseos con inscripciones antrópicas procedentes de las excavaciones de Iruña-Veleia. Hezurrean egindako inskripzioak aztertu ditu (40 bat daude) eta benetakoak direla iritzi die.

6.- Hector Iglesias. Les inscriptions de Veleia-Iruña 3

: Centre de recherche sur la langue et les textes basques (IKER)
CNRS : UMR5478 – Université Michel de Montaigne – Bordeaux III – Université de Pau et des Pays de l’Adour

7.- Juan Martin Elexpuru euskal filologian doktorea.

8.- Emilio Ilarregi arkeologoa

9.- Carmen Fernandez Ochoa (arkeologian katedratikoa) eta Angel Morcillo doktoreak : “Dictamen científico sobre el método arqueológico de Iruña-Veleia”.

10.- Mikel Albisu geologoa “Análisis visual de 15 piezas arqueológicas  de Iruña-Veleia por sus fotografías”.

12.- Eliseo Gil arkeologoa.

13.- Idoia Filloy (ikonografikoa, onomastika, latinezko testuak)

Veleia.com

4,- Cuestiones de lengua 4/4

http://veleia.com/adjuntos/veleiaNoticias/55_adjunto1.pdf (3/4)

http://www.veleia.com/adjuntos/veleiaNoticias/54_adjunto1.pdf (2/4)

http://www.veleia.com/adjuntos/veleiaNoticias/53_adjunto1.pdf (1/4)